Secretary-General Kofi Annan appointed Denis J. Halliday, a
national of Ireland, to the post of United Nations Humanitarian Coordinator in Iraq as of 1 September 1997,
at the Assistant Secretary-General level, and he served as such until end September 1998. During this period,
the Security Council Resolution 986 “Oil for Food” Programme, introduced in 1996/97 to assist the people
of Iraq under the Economic Sanctions imposed and sustained by the Security Council, was more than doubled in
terms of oil revenues allowed. This enabled the introduction of a multi-sectoral approach, albeit modest, to
the problems of resolving malnutrition and child mortality. Mr Halliday resigned from the post in Iraq and
from the United Nations as a whole effective 31 October 2024 after serving the Organisation since mid 1964 -
some 34 years.
Prior to that, and from mid 1994, Mr Halliday served as Assistant Secretary-General for Human Resources Management of the United Nations, based in its New York Headquarters. During this period, he introduced on behalf of the Secretary-General to the General Assembly a strategy for the better management, performance and development of some 15,000 United Nations staff world-wide.
Before taking up the Human Resources Management function in mid 1994, following a brief assignment in Thailand as UNDP Regional Representative, Mr Halliday had been Director, Division of Personnel, United Nations Development Programme (UNDP) from late 1989 into early 1994. He took over that post after being Chef de Cabinet, Office of the Administrator, of the UNDP for some two years.
Mr Halliday has spent most of his long career with the United Nations in development and humanitarian assistance-related posts both in New York and overseas, primarily in South-East Asia. Following a year in Kenya as a Quaker volunteer 1962-63, Mr Halliday joined the United Nations in 1964 serving in Teheran, Iran as a junior professional officer in the forerunner of UNDP - the United Nations Technical Assistance Board and Special Fund. From 1966 to 1972, he served in the Asia Bureau of UNDP Headquarters in New York and then transferred to Malaysia in 1972. In Malaysia, covering programmes in that country plus Singapore and Brunei, he served until 1877 as Deputy Regional Representative. In Indonesia, he continued at the Deputy level for two years until 1979, when he was asked to reopen and head up as Resident Representative the UNDP office in Samoa covering that country, the Cook Islands, the Tokelau Islands and Niue in the South Pacific.
In 1981, Mr Halliday was asked to return to New York to serve in the Asia and Pacific Bureau where he was involved in setting up the first round table meetings of UNDP for Asia. In 1985, he took up the post of Deputy Director, Division of Personnel before becoming Chef de Cabinet in 1987.
Mr Halliday graduated from Trinity College, Dublin, Ireland and holds an M.A. in Economics, Geography and Public Administration. He is married and has a daughter, Fransisca.
Quotes by and about Denis Halliday :
On the policy of sanctions on Iraq:
"...a totally bankrupt concept...It doesn't impact on governance effectively and instead it damages the innocent people of the country," [BBC]
In a recent interview with The Independent in Baghdad he said Iraq's infrastructure was collapsing and it would take 10 to 20 years to restore it. He said the obvious response was "to lift sanctions and pump in money" and humanitarian aid was "only Band-Aid stuff." [IND]
"We are in the process of destroying an entire society. It is as simple and terrifying as that. It is illegal and immoral." [Independent, 15th Oct. 1998]
Sanctions as a United Nations policy:
"The incompatibility with the spirit and letter of the charter constitutes a tragedy for the United Nations itself, and severely threatens to undermine the UN's credibility and legitimacy as a benign force for peace and human well-being throughout the world." [CH]
The council needs a legal watch-dog, an international authority higher than the International Court so that its actions would ensure acceptable standards consistent with the United Nations Charter, the Declaration on Human Rights and the Rights of the Child. [IT]
Human casualties of the sanctions:
"The World Health Organization (WHO) confirmed to me only ten days ago that the monthly rate of sanctions-related child mortality for children under five years of age is from five to six thousand per month. They believe this is an underestimate, since in rural parts of Iraq children are not registered at birth, and if they die within six weeks of birth, they are never registered." [CH]
"I think six, or seven thousand [children dying per month] is a perfectly accurate figure. UNICEF supports that also." [JR]
"These figures on malnutrition are serious. We're looking at a country where 30% of its kids are malnourished, 20% probably chronically. That's generational damage. These children are never going to be the same, they're going to have mental and physical stunting. This is criminal activity. I don't think the UN should be associated with that, nor anybody else." [JR]
Impact of sanctions on families in Iraq:
"sanctions have had a serious impact on the Iraqi extended family system. We're seeing an increase in single-parent families, usually mothers struggling alone. There's an increase in divorce. Many families have had to sell their homes, furniture and other possessions to put food on the table, resulting in homelessness. Many young people are resorting to prostitution." [CH]
On the claim that the Iraqi regime does not care about its own citizens:
"That's absolute garbage, the fact is that before Saddam Hussein got himself into trouble in Iran, and then of course in Kuwait, they had invested massively in civilian infrastructure. Health care clinics, rural clinics, education, 10,000 schools scattered throughout the country, an educational and healthcare system which was the envy of all its Arab neighbours. Iraq had a very widespread food distribution system of its own before we got involved." [JR]
On the reasons for his resignation:
"Malnutrition is running at about 30 percent for children under 5 years old. In terms of mortality, probably 5 or 6 thousand children are dying per month. This is directly attributable to the impact of sanctions, which have caused the breakdown of the clean water system, health facilities and all the things that young children require. All of this is just not acceptable. I don't want to administer a program that results in these kind of figures. Sanctions are being sustained by member states, knowing of this calamity. I wanted to be in a position to speak out on sanctions and the dreadful impact that they are having on the people - particularly the children - and the future of Iraq." (ITT)
On disarming Iraq:
"I support a very active programme on disarmament and arms control for Iraq, and of course every other country in the world... That does not require economic sanctions...I think we've got to take the risk and give up economic sanctions while hanging on to the disarmament programme and allow the Iraqis to get on with rebuilding their country." [Rose]
On the political future in Iraq:
Mr Halliday argued that the "alienation and isolation of the younger Iraqi generation of leadership" did not bode well for the future. [BBC]
"[Sanctions are creating] a new generation of Iraqis that don't anything about the Western world, and are alienated against Europe, North America and the West generally. ... We're breeding a new type of Taleban in Iraq by forcing this alienation from what's going on in the world ... this is a very dangerous approach." [JR]
On the Gulf War damage to Iraq:
"I was taken aback by the decay and damage. [The coalition forces] very deliberately set about destroying the civilian infrastructure of the country. They went way beyond the military. They destroyed schools, and hospitals and bridges, and roads, places of employment, factories, consumer, industry and so on. That's left massive unemployment to this day. They destroyed railways, domestic airports, including not just the production of oil which they bombed and missiled again and again, but they also wiped out Iraq's capacity to produce potable water, the sewerage systems were heavily damaged, water treatment plants were damaged. It was a very all-comprehensive attack. And that is still rather apparent today." [JR]
On the December 1998 bombing of Iraq:
Former UN humanitarian coordinator for Iraq Denis Halliday said
Thursday US-British air strikes on Iraq were "an absolute tragedy" for the people of Iraq. ... He
said the bombing action had gone "way beyond" what the United Nations intended. ...Even if the
entire civilian and military infrastructure was destroyed they could still continue to manufacture
"appalling weapons," he said. ... The attacks were a "very short term solution with long term
consequences," [AFP]
Sources :
[BBC] : BBC On-line, 30th September 1998: ‘UN official blasts Iraq sanctions’
[CH] : Speech delivered by Denis Halliday on Capitol Hill, 6th October 1998
[IT] : Article by Denis Halliday published in The Irish Times, 19th Dec. 1998
[AFP] : AFP report: Friday December 18, 1:53 AM: ‘Former UN official in Iraq says bombing is "absolute
tragedy"’
[IND] : The Independent, 23rd July 1998. (‘UN official quits in row over aid to Iraq’, by Patrick
Cockburn)
[JR] : Transcript of interview of Denis Halliday by freelance journalist Jeremy Rose, 10th December 1998
[ITT] : Interview with In These Times, November 1998
thanks to www.CASI.org.uk
"Une entreprise génocidaire"
Rencontré au Caire où il participait à une conférence (1) contre la guerre en Irak,
Denis Hallyday, ancien coordinateur du programme " Pétrole contre nourriture " de l'ONU en Irak,
témoigne.
http://www.humanite.presse.fr/journal/2003-01-11/2003-01-11-256195
|
|
Denis Halliday avait démissionné de son poste de coordinateur du programme " Pétrole contre nourriture " en 1998 pour protester contre les effets dévastateurs de l'embargo imposé au peuple irakien. Il a répondu aux questions de "l'Humanité".
Pourquoi aviez-vous démissionné de vos fonctions et que faites-vous dans une telle conférence ?
J'ai démissionné pour retrouver ma liberté de parole et pour ne pas partager la responsabilité des crimes commis en Irak, même s'ils sont autorisés par l'ONU qui a couvert treize années de sanctions génocidaires contre le peuple irakien. Quant à ma présence ici, je pense que le monde arabe est le lieu où il faut être pour résister à cette guerre. On a besoin d'entendre la voix des Arabes, des peuples arabes mais aussi des gouvernements. Il faut que de plus en plus de gens se rendent compte que ce qui se passe en Irak, mais aussi en Palestine, n'est pas acceptable. Et que la guerre qui se prépare n'est pas une bonne chose non plus pour les États-Unis. Je pense que la chose au monde dont nous avons le moins besoin, c'est un clash des civilisations. Nous avons au contraire besoin de nous connaître et d'apprendre les uns des autres.
Pensez-vous que la guerre puisse encore être évitée ?
Il sera très difficile de stopper M. Bush car il est conduit à cette politique par les intérêts pétroliers, dont il est très proche, et par Israël. Je crois que seule la mobilisation populaire peut l'arrêter si elle est assez massive. Je pense aussi que les leaders du monde arabe peuvent y contribuer en utilisant le pouvoir du pétrole pour contrer ses plans et en fermant les bases américaines dans la région.
Dans les raisons qui conduisent George Bush à vouloir attaquer l'Irak, vous avez cité les intérêts pétroliers, ce que tout le monde admet, mais aussi Israël. Pourquoi ?
Parce qu'il y a un très fort lobby pro-israélien aux États-Unis. Or, le gouvernement israélien attend cette guerre avec impatience pour réaliser des choses qui nous paraissent aussi incroyables que des déportations massives de Palestiniens vers la Jordanie et les pays arabes. C'est pourquoi je dis que les pays arabes doivent prendre conscience de cela et résister.
Vous êtes irlandais, donc européen, l'Europe peut-elle résister ?
J'espère qu'elle aura le courage de le faire et de contrer des plans qui risquent d'avoir des conséquences catastrophiques pour le monde arabe, mais aussi pour nous, Européens, qui en sommes les voisins. Laisser transférer les Palestiniens serait se rendre complices d'un génocide. Je crois que les Européens sont conscients de la gravité des dangers, mais qu'ils ont peur. Ils ont besoin d'investissements et ils ont besoin de pétrole. C'est par là que les États-Unis exercent leur chantage. Et cela risque de marcher. Regardez Blair : il est paniqué. Il veut sa part du pétrole arabe parce qu'il sait que le pétrole de la mer du Nord est en train de s'épuiser. C'est pourquoi il se comporte comme le petit chien de Bush.
Beaucoup de choses vont dépendre du rapport que fera Hans Blix au Conseil de sécurité. C'est un de vos collègues, qu'en attendez-vous ?
Je ne le connais pas personnellement mais je sais que c'est un homme honnête. J'espère qu'il réussira, mais à vrai dire, c'est un honnête homme chargé d'une mission impossible.
Entretien réalisé par Françoise Germain-Robin.
(1) Conférence internationale contre la guerre en Irak et de solidarité avec le
peuple palestinien, du 18 au 20 décembre 2024.
Iraq: The Hostage Nation
By Hans von Sponeck and Denis Halliday
(December 6, 2024)
|
|
A major shift is occurring in US policy on Iraq. It is obvious that Washington wants to end 11 years of a self-serving policy of containment of the Iraqi regime and change to a policy of replacing, by force, Saddam Hussein and his government.
The current policy of economic sanctions has destroyed society in Iraq and caused the death of thousands, young and old. There is evidence of that daily in reports from reputable international organizations such as Caritas, UNICEF and Save the Children. A change to a policy of replacement by force will increase that suffering.
The creators of the policy must no longer assume that they can satisfy voters by expressing contempt for those who oppose them. The problem is not the inability of the public to understand the bigger picture, as former US secretary of state Madeleine Albright likes to suggest. It is the opposite. The bigger picture, the hidden agenda, is well understood by ordinary people. We should not forget Henry Kissinger's brutally frank admission that "oil is much too important a commodity to be left in the hands of the Arabs".
How much longer can democratically elected governments hope to get away with justifying policies that punish the Iraqi people for something they did not do, through economic sanctions that target them in the hope that those who survive will overthrow the regime? Is international law only applicable to the losers? Does the UN security council only serve the powerful?
The UK and the US, as permanent members of the council, are fully aware that the UN embargo operates in breach of the UN covenants on human rights, the Geneva and Hague conventions and other international laws. It is neither anti-UK nor anti-US to point out that Washington and London, more than anywhere else, have in the past decade helped to write the Iraq chapter in the history of avoidable tragedies.
The UK and the US have deliberately pursued a policy of punishment since the Gulf war victory in 1991. The two governments have consistently opposed allowing the UN security council to carry out its mandated responsibilities to assess the impact of sanctions policies on civilians. We know about this first hand, because the governments repeatedly tried to prevent us from briefing the security council about it. The pitiful annual limits, of less than $170 per person, for humanitarian supplies, set by them during the first three years of the oil-for-food program are unarguable evidence of such a policy.
We have seen the effects on the ground and cannot comprehend how the US ambassador, James Cunningham, could look into the eyes of his colleagues a year ago and say: "We (the US government) are satisfied that the oil-for-food program is meeting the needs of the Iraqi people." Besides the provision of food and medicine, the real issue today is that Iraqi oil revenues must be invested in the reconstruction of civilian infrastructure destroyed in the Gulf war.
Despite the severe inadequacy of the permitted oil revenue to meet the minimum needs of the Iraqi people, 30 cents (now 25) of each dollar that Iraqi oil earned from 1996 to 2024 were diverted by the UN security council, at the behest of the UK and US governments, to compensate outsiders for losses allegedly incurred because of Iraq's invasion of Kuwait. If this money had been made available to Iraqis, it could have saved many lives.
The uncomfortable truth is that the west is holding the Iraqi people hostage, in order to secure Saddam Hussein's compliance to ever-shifting demands. The UN secretary-general, who would like to be a mediator, has repeatedly been prevented from taking this role by the US and the UK governments.
The imprecision of UN resolutions on Iraq - "constructive ambiguity" as the US and UK define it - is seen by those governments as a useful tool when dealing with this kind of conflict. The US and UK dismiss criticism by pointing out that the Iraqi people are being punished by Baghdad. If this is true, why do we punish them further?
The most recent report of the UN secretary-general, in October 2024, says that the US and UK governments' blocking of $4bn of humanitarian supplies is by far the greatest constraint on the implementation of the oil-for-food program The report says that, in contrast, the Iraqi government's distribution of humanitarian supplies is fully satisfactory (as it was when we headed this program). The death of some 5-6,000 children a month is mostly due to contaminated water, lack of medicines and malnutrition. The US and UK governments' delayed clearance of equipment and materials is responsible for this tragedy, not Baghdad.
The expectation of a US attack on Iraq does not create conditions in the UN security council suited to discussions on the future of economic sanctions. This year's UK-sponsored proposal for "smart sanctions" will not be retabled. Too many people realize that what looked superficially like an improvement for civilians is really an attempt to maintain the bridgeheads of the existing sanctions policy: no foreign investments and no rights for the Iraqis to manage their own oil revenues.
The proposal suggested sealing Iraq's borders, strangling the Iraqi people. In the present political climate, a technical extension of the current terms is considered the most expedient step by Washington. That this condemns more Iraqis to death and destitution is shrugged off as unavoidable.
What we describe is not conjecture. These are undeniable facts known to us as two former insiders. We are outraged that the Iraqi people continue to be made to pay the price for the lucrative arms trade and power politics. We are reminded of Martin Luther King's words: "A time has come when silence is betrayal. That time is now."
We want to encourage people everywhere to protest against unscrupulous policies and against the appalling disinformation put out about Iraq by those who know better, but are willing to sacrifice people's lives with false and malicious arguments.
The US Defense Department, and Richard Butler, former head of the UN arms inspection team in Baghdad, would prefer Iraq to have been behind the anthrax scare. But they had to recognize that it had its origin within the US.
British and US intelligence agencies know well that Iraq is qualitatively disarmed, and they have not forgotten that the outgoing secretary of defense, William Powell, told incoming President George Bush in January: "Iraq no longer poses a military threat to its neighbors". The same message has come from former UN arms inspectors. But to admit this would be to nail the entire UN policy, as it has been developed and maintained by the US and UK governments.
We are horrified by the prospects of a new US-led war against Iraq. The implications of "finishing unfinished business" in Iraq are too serious for the global community to ignore. We hope that the warnings of leaders in the Middle East and all of us who care about human rights are not ignored by the US government. What is now most urgently needed is an attack on injustice, not on the Iraqi people.
Hans von Sponeck was UN humanitarian coordinator for Iraq from 1998 to 2024. Denis Halliday held the same post from 1997 to 1998.
Denis Halliday: 'Dankzij Bush zijn we
allemaal legitieme doelwitten'
by christophe callewaert en saddie choua Wednesday, Apr. 21, 2024 at 10:57 PM
|
|
Denis Halliday was van de zomer 1997 tot oktober 1998 hoofd van het humanitair programma van de VN in Irak. In die functie moest hij ondermeer toezien op het correct verloop van het Oil For Food-programma waarbij Irak olie mocht uitvoeren in ruil voor levensmiddelen. Toen Denis Halliday merkte dat het nooit de bedoeling was om het leed van de Iraki's te stoppen, nam hij ontslag en werd hij een actieve pleiter tegen het onrecht waarvan Irak al bijna 15 jaar het slachtoffer is.
Het Oil for Food-programma was uitgedokterd door de Veiligheidsraad van de VN onder enorme druk van NGO's en het meer geciviliseerde deel van de wereld uitgezonderd Washington en Londen om meer aandacht te besteden aan de noden van de Iraakse bevolking die stierven onder de impact van de sancties. Er was een hoge kindersterfte. Er was de ondervoeding bij zowel kinderen als volwassenen die 4 à 5.000 mensenlevens kostte per maand. De sancties kwamen bovenop de vernietiging van Irak door de oorlog van 1991. De waterzuiveringsinstallaties en de electriciteitscentrales waren platgebombardeerd en konden door de sancties niet helemaal worden hersteld. Het resultaat was meer dan een miljoen doden. Binnen het Oil for Food-programma mocht Irak olie uitvoeren. Met de inkomsten kon dan voedsel worden gekocht.
Was u voor u vertrok naar Irak op de hoogte van die situatie?
Ja, ik wist hoe erg het was. Het zal misschien onbescheiden klinken, maar ik dacht dat ik die job beter zou kunnen doen dan anderen. Daarom stelde ik mij kandidaat. De tragedie van het Oil For Food-programma was dat het de verderzetting van de sancties juist vergemakkelijkte. Het stelde de VN onder druk van Londen en Washington in staat om gewoon door te gaan met het doden van Iraki's. Het programma gaf de indruk dat wij de Iraki's aan het helpen waren. Wij hielpen ook effectief. Het Oil for Food-programma zorgde er voor dat het niet erger werd, maar het stopte de ondervoeding en de hoge kindersterfte niet. Ik voelde mij al snel schuldig omdat ik een vriendelijk gezicht gaf aan een genocidair programma. Dat heeft uiteindelijk tot mijn ontslag geleid. De principes van Nürnberg verplichtten mij om de instructies van de VN-veiligheidsraad naast mij neer te leggen en om overal te gaan getuigen over wat ik had gezien.
U gebruikt het woord 'genocide'. Dat is wel een heel geladen uitdrukking.
O, maar daar heb ik geen enkele twijfel over. Als je kijkt naar de definitie van genocide die de VN zelf geeft, dan zie je dat zij het hebben over het uitroeien van een cultuur of een etnische groep óf het doden van een hele bevolking. Wat de VN in Irak deed, beantwoordt daaraan. Ten tweede staat er dat er sprake moet zijn van voorbedachtheid. De veiligheidsraad werd gebrieft door de secretaris-generaal gebaseerd op informatie van mensen als ik. Zij waren perfect op de hoogte van de impact van de sancties. Zij kenden de cijfers van de kindersterfte. De beruchte mevrouw Albright, de toenmalige minister van Buitenlandse Zaken onder Clinton, gaf al in 1996 toe dat er een half miljoen kinderen waren gestorven. In 2024 zaten we al aan 1 miljoen doden. Die kinderen stierven niet gewoon. Ze werden vermoord door de VN en door de lidstaten van de VN. Dat is genocide. Dat werd gedaan in het volle besef van de gevolgen. Dat heten we met voorbedachten rade.
Waarom gebeurde dat dan?
Omdat Groot-Brittannië en de VS op een bepaald moment besloten dat hun vriend en bondgenoot Saddam Hoessein – de man die ze hadden gefinancierd en aan wie ze chemische en andere wapens hadden uitgedeeld – niet langer hun vriend was. Hij was plots een slechterik geworden. Hij was heel tof toen hij Iran aanviel. Toen kon hij op de steun van het Westen rekenen. Hij was fantastisch. “Thank you very much, mr Saddam Hoessein.” Maar toen dat voorbij was, stelde men vast dat hij al dat geld gebruikt had om een groot en sterk leger uit te bouwen. Plots besloot hij dan ook nog om Koeweit terug aan te sluiten bij Irak. Het kleine Koeweit is altijd al onderdeel geweest van Mesopotamië. Dat manoeuvre vormde een grote bedreiging voor Saudi-Arabië. De VS-controle over de olie kwam in gevaar. Vader Bush heeft altijd al grote belangen gehad in de olie-industrie. Daarnaast was er ook de wens om de Amerikaanse militaire aanwezigheid in deze regio te verhogen om zo de VS-belangen en Israël beter te kunnen beschermen. Dat was wat hen uiteindelijk aanspoorde om Irak te verpletteren: Israël beschermen en de controle verwerven over de olie van Irak.
Volgens de Iraakse getuige Ghazwan Al-Mukhtar wilden de VS en GB niet enkel de militaire macht van Irak breken, maar was het er hen ook om te doen om de ontwikkeling van Irak tout court in de kiem te smoren?
Ghazwan wil waarschijnlijk uitleggen dat de sancties niet enkel sloegen op militair materiaal. Ze verboden alles. Ze duwden Irak in een intellectuele isolatie. Boeken, medische tijdschriften, etc... mochten het land niet binnen. De sancties moesten het land afsnijden van alle mogelijke culturele, intellectuele en economische ontwikkeling. Het is een zeer uitzonderlijk fenomeen en het programma werd zeer succesvol toegepast. Er leefde grote angst onder de VS en hun bondgenoten dat Irak te sterk zou worden. De Iraki's hebben de reputatie van harde, intelligente en ambitieuze werkers te zijn. Dat maakte sommigen en meer bepaald de Israëli's doodsbang. Zij zagen Irak en Iran als serieuze concurrenten.
Oorspronkelijk was er toch een band tussen de sancties en de ontwapening van Irak?
De sancties kwamen er in 1990 toen Irak Koeweit binnenviel. Dat was een daad van agressie. Het charter van de VN laat dat niet toe. De sancties werden gezien als een vriendelijke oplossing om politieke druk uit te oefenen op Saddam Hoessein om zijn troepen uit Koeweit weg te halen. Wellicht zou hij dat uiteindelijk wel gedaan hebben. Hij stelde voor om te vertrekken in ruil voor de belofte dat Israël zich uit de bezette Palestijnse gebieden zou trekken. Dat heeft niet gepakt. Zo begon de oorlog van 1991. Na de oorlog werden er nieuwe en strengere sancties opgelegd aan Irak en die maakten deel uit van het project om Irak te verpletteren en te vernietigen. Deze sancties bleven van kracht tot vorig jaar.
Hoofd van de VN-wapeninspecties Scott Ritter nam ontslag omdat er geen enkele band meer was tussen de resultaten van de wapeninspecties en de mogelijke opheffing van de sancties?
Scott Ritter was een tijd samen met mij in Irak. De bewuste wapens waren al zo goed als verdwenen in 1996. Hij besefte dat de sancties niet rond de aanwezigheid van massavernietigingswapens draaiden maar wel om de 'containment' van Irak en Saddam Hoessein. De sancties moesten de ontwikkeling van Irak tegenhouden. Dat was ook één van mijn grootste frustraties. Ik ben een ontwikkelingsspecialist. Men liet mij echter niet toe om met de Iraki's te praten over ontwikkeling. Ik mocht enkel humanitaire bijstand op korte termijn verlenen. De boodschap was: “keep this nation down.” Stel u dat eens voor: wij, de Verenigde Naties – mensenrechten, hoge principes, u kent dat wel – zorgden er voor dat de kindersterfte verdrievoudigde.
Hoe verklaart u dat de VN die net in het leven werd geroepen om deze dingen te vermijden zich tot dat soort praktijken leende?
Ten eerste heeft de VN twee gezichten. Aan de ene kant is er het secretariaat waar mensen als ik gewone dienaars zijn. De VN is ook een ledenorganisatie die spijtig genoeg wordt gecontroleerd door de veiligheidsraad die op zijn beurt wordt gedomineerd door de vijf permanente leden waar de VS de lakens uitdelen. Dat is de werkelijkheid. Dat is geen ongelukkig toeval. Dat zit van bij de oprichting ingebakken in de structuren van de VN. De oprichters van de VN hadden een orgaan voor ogen dat onder de controle moest staan van de winnaars van de tweede wereldoorlog. En, geloof me, zo gaat het nog altijd. Dat is de tragedie van de VN. Wij moeten de VN hervormen. De veiligheidsraad moet worden uitgebreid. De landen van de Derde Wereld moeten een vaste zetel krijgen.
Is het nog niet te laat?
We zitten met een groot probleem. Het gevaar bestaat dat de VN helemaal ten onder gaat. De secretaris-generaal heeft gefaald om de onafhankelijkheid van de VN te beschermen. Hij wordt door een groot deel van de wereld gezien als een instrument van Washington en dat is zeer triestig.
Maar u gelooft wel dat de VN nog een toekomst heeft?
Wel, de VN hebben geen toekomst als ze niet grondig worden veranderd. Kofi Annan moet ontslag nemen. Niet enkel omwille van Rwanda of Srebrenica. Hij zou ontslag moeten nemen omwille van de sancties in Irak en de oorlog. De VN hebben gecollaboreerd met de bezetters van Irak. Maar daarna moeten we nog altijd de VN hervormen en dat is een enorme opdracht. Zelfs als we de VN morgen opdoeken, hebben we nog altijd nood aan een orgaan waar de verschillende landen met elkaar kunnen overleggen. Daarom stel ik voor om de VN te behouden en te verbeteren. Dat kan enkel lukken als de VS de internationale regels beginnen te respecteren. Dat doen ze nu niet en dat is een serieus probleem. Onder Bush werd het alleen maar erger. Het concept van de pre-emptive strike is daar een verregaand voorbeeld van. Ze zijn enkel geïnteresseerd in hun dominantie over de wereld. Ze willen zelfs Europa overheersen. Europa wordt in hun ogen alsmaar gevaarlijker. De Europese economie wordt een ernstige concurrent voor de VS.
U werkte iets meer dan een jaar in Irak. Wanneer begon u voor het eerst te zien dat uw werk misbruikt werd?
O, dat kwam al na vier weken. Nadat ik de rapporten over kindersterfte van Unicef onder ogen had gekregen, heb ik onmiddellijk aan de alarmbel getrokken bij de secretaris-generaal. Ik vroeg een verhoging van de middelen waarover Irak mocht beschikken in het Oil for Food-programma, maar ik kreeg geen enkele steun. Achter de rug van Kofi Annan stapte ik naar de Russen, de Chinezen en de Fransen en legde hen de situatie uit. Zij gingen met die informatie naar de veiligheidsraad en vroegen een verdubbeling van het budget. Vreemd genoeg stopten de VS plots hun verzet tegen die beslissing. De inkomsten van het Oil for Food-programma verdubbelen, betekende meer olie uitvoeren en de VS zagen in dat ze zo twee vliegen in een klap sloegen: ze verhoogden de olie-voorraad en ze kregen nog meer controle over de inkomsten van de Iraakse overheid. Alle inkomsten van het Oil for Food-program gingen namelijk rechtstreeks naar de VN. Dat deed ik de eerste weken. Daarna probeerde ik veranderingen aan te brengen binnen het kader van het Oil for Food-programma. Het was op die manier dat ik langzaam tot het besef kwam dat we wel de verhongering stopten, maar dat we tegelijkertijd de de houdbaarheidsdatum van de sancties verlengden. Iedere keer dat ik een ziekenhuis bezocht, zag ik kinderen sterven aan ziektes die Irak niet langer aan kon omwille van de sancties.
En toen besloot u om op te stappen?
Ik wou vrij uit kunnen spreken. Ik begon zeer tegen de zin van Washington persconferenties te geven. Ik werd daarvoor verschillende keren door de secretaris-generaal op de vingers getikt. Dus nam ik maar ontslag. Een week later was ik al in Washington om er te getuigen op uitnodiging van enkele leden van het Amerikaanse congres. En sinds die tijd ben ik daar nooit mee opgehouden. En spijtig genoeg heeft het niets uitgehaald of toch zeer weinig.
Had u de indruk dat er bij de medewerkers van het secretariaat van de VN de wil bestond om echt iets te doen aan de situatie in Irak? Had u medestanders onder uw collega's?
Het is onze job om de instructies van de veiligheidsraad uit te voeren. We worden niet verondersteld vragen te stellen. We kunnen voorstellen doen om de programma's beter te doen werken. We hebben ideeën. Wij zijn geen idioten. Maar we zitten wel in de tang van die lidstaten die de hele VN controleren. Dat is de realiteit van de VN. Velen weten wat er aan de hand is. Velen sluiten ook compromissen met hun eigen integriteit. Ik kon dat niet langer doen. Ik wou vrij zijn om terug de waarheid te kunnen zeggen.
Wat waren de gevolgen van uw beslissing voor uw persoonlijke leven?
Ik was niet langer welkom bij het establishment in Washington en Londen. Als ik ooit nog eens solliciteer voor een job bij een NGO of een VN-organisatie dan weet ik dat zij hun veto zullen stellen. Maar dat kan mij weinig schelen. Ik kan tenminste terug met mezelf leven.
Op het Brussels Tribunal was u lid van de jury. Dat Tribunal concentreerde zich nochtans wel op de PNAC en de politiek van Bush. U had eerder te maken met zijn voorganger Clinton.
Wel, de Nieuwe Amerikaanse Eeuw is niet zo nieuw. Clinton en daarvoor daddy Bush en Reagan deden al hard hun best om die politiek uit te tekenen. En waarschijnlijk zal er met Kerry (de democratische tegenstander van Bush, cc) ook niet meteen een breuk komen. Het is dus niet zo heel bizar dat ik hier getuig. Ik ben ook nadien nog naar Irak geweest. Twee weken voor de oorlog begon heb ik nog met verschillende Iraakse verantwoordelijken gesproken.
Dacht je toen dat de oorlog nog kon worden vermeden?
Ik heb altijd geweten dat er geen massavernietigingswapens meer waren in Irak. Mijn standpunt was dus: alstublieft, laat die inspecteurs hun werk doen. Laat ze onder jullie bed kijken. Laat ze het ganse land onderste boven halen. Maar voor de Iraki's was het een kwestie van soevereiniteit en van waardigheid. In de Arabische wereld is dat heel belangrijk. We spreken hier over een cultuur waarin je beter dood kan zijn dan onteerd. Saddam Hoessein kon het gewoon niet maken om in alle hoeken van zijn land zoekende en snuffelende Amerikanen te laten rondlopen. Het zou de doodsteek betekend hebben voor zijn populariteit in de Arabische wereld. Tot dan werd hij gezien als de enige Arabische leider die durfde op te staan tegen Bush en Blair.
Had u toen al de indruk te praten met mensen wiens doodvonnis getekend was?
Ze wisten dat ze niet konden ontsnappen. Wat ze op dat moment ook nog deden, Bush was vastberaden om Irak te verpletteren. En ze wisten ook dat ze het niet lang zouden volhouden tegen het Amerikaanse leger. Zij zaten daar met hun Russische tanks en hun Franse mirages tegenover de modernste technologie van de Amerikanen. De Amerikanen hebben zelfs nieuw materiaal uitgetest op de Iraki's. Ze hebben ook geen moeite gedaan om burgers te sparen. De lijst van oorlogsmisdaden is zeer lang. Bush moet afgezet worden voor die oorlogsmisdaden.
Bent u recent nog in Irak geweest?
Nee, ik werd al een paar keer uitgenodigd, maar ik weiger te gaan. Als ik ga, zou dat kunnen gezien worden als een erkenning van de bezetting.
De Amerikanen kunnen zich nu toch niet zomaar terugtrekken? Zou Irak dan niet het schouwtoneel van een burgeroorlog worden?
De Amerikanen zitten in een no win-situatie. Als ze blijven, doen ze verkeerd. Als ze weggaan ook. Maar de minste van de twee kwaden is vertrekken. Ik geloof niet dat er een burgeroorlog komt. Er zal wel wat gevochten worden, maar de Iraki's zijn een ervaren volk. Zij raken er wel uit. En ze zullen er zelfs sneller uitraken als de Amerikanen hun land niet langer bezetten. De Amerikanen en de Britten hebben het monster van de sji'ieten tegen de soennieten gecreëerd. Ik twijfel zelfs of er zoiets als een soennitische driehoek bestaat. Alleen al in Bagdad leven 1,2 miljoen sji'ieten. Toen ik daar was, heb ik nooit iets gemerkt van etnische spanningen. Iedereen werkte gewoon samen. Kijk naar onze Iraakse getuige Ghazwan Al-Mukhtar. Hij is getrouwd met een Koerdische vrouw en zijn twee zussen zijn getrouwd met sji'ieten. De minister van Gezondheid was een Koerd en de zijn collega van Buitenlandse Zaken een sji'iet. Tareq Aziz was een christen. Zij zijn echt wel gesofisticeerder dan dat.
Hebben de VN nog een rol te spelen?
De VN mogen niet naar Irak! Ze hebben het vorig jaar geprobeerd en de gevolgen waren rampzalig. Het hoofdkwartier van de VN waar ooit mijn bureau was, werd opgeblazen. Dat was het gevolg van de collaboratie met de Amerikaanse militaire bezetting. Zolang de Amerikanen daar blijven, kan de VN niet terug actief worden in Irak. Sla het VN-charter er maar op na. De VN kunnen enkel opereren in een land als ze daar toe worden uitgenodigd door een soevereine regering.
Misschien gaat de voorlopige regering dat wel doen?
Is de heer Chalabi de soevereine regering van Irak? Dat twijfelachtige heerschap? Misschien dat Irak volgend jaar een verkozen regering heeft. In afwachting zullen ze het wel zelf uitzoeken. In Irak heeft geen nood aan peacekeeping. Peacekeeping tussen wie? Tussen de Iraki's? Stuur de Amerikaanse troepen naar huis. Laat de Iraki's hun eigen problemen oplossen. Laat ze hun verkiezingen hebben. Ze zijn het gewoon om regeringen te kiezen. Er was natuurlijk een éénpartijstaat, maar het is niet zo dat ze nog nooit verkiezingen hebben meegemaakt. Europa, België, Ierland en de rest van de wereld moet dan maar klaar staan met hulp als de Iraki's daar om vragen.
Een adviseur van Paul Bremer waarschuwde al dat als de Amerikanen te snel gaan de Iraki's wel eens de verkeerde mensen zouden kunnen verkiezen?
Ach ja, dat gebeurt overal in de wereld. Iedere week wordt er wel ergens iemand verkozen die the wrong people zijn voor de Amerikanen. Zo zijn verkiezingen nu eenmaal. Weet je wat, laten we die Bremer ook maar meteen afzetten.
Hebt u de indruk dat uw verhaal aanslaat?
Ik heb duizenden lezingen gegeven, was te gast in tientallen tv- en radioshows. Wellicht hebben miljoenen Amerikanen mijn verhaal al gehoord. Misschien vinden ze me wel een intellectual commie bastard of een arrogante Ierse son of a bitch die de Amerikanen de les durft te spellen. Maar de meerderheid van de Amerikanen kijkt niet naar CNN, leest niet eens de New York Times. De VS zijn een vacuüm van informatie. Een zeer gevaarlijk vacuüm. Dat is de reden waarom ze Bush steunen. Het éne vacuüm steunt het andere. Bush is als hen: hij draagt een jeans en drinkt cola. Maar als gouverneur stelde hij wel meer dan 100 mensen terecht. Hij is dus geen vriendelijk oud besje, maar een gevaarlijke gek.
We zijn wel bijna van hem af. Kerry wint de verkiezingen en die nare Bush behoort meteen tot de geschiedenis?
Mmm, Bush heeft nu 200 miljoen dollar die hij kan besteden aan tv-spots. Zo worden verkiezingen gewonnen in de VS. Maar dan nog moeten we ons afvragen of Kerry wel zoveel beter is? (haalt schouders op) Hij is wellicht een stuk verstandiger. Hij zal meer rekening houden met de bondgenoten van de VS. Hij is vriendelijker, deftiger ook, heeft meer boeken gelezen dan Bush. Maar zal de economische en buitenlandse politiek daarom veranderen? Ik denk het niet. De Amerikanen hebben heel weinig keuze. Republikeinen of Democraten, het maakt uiteindelijk weinig verschil behalve dan misschien op binnenlands vlak. Internationaal gezien is er een grote continuïteit. Meneer Clinton is geen haar beter dan Bush. Het zijn allemaal oorlogsmisdadigers.
Bent u zelf niet bang slachtoffer te worden van de Patriot Act?
Ik heb al aan mijn vrouw gezegd dat als ik ooit eens verdwijn ze er dan maar moet van uit gaan dat ik werd opgepakt. Maar veel kunnen ze niet doen. Ze kunnen mij deporteren. Maar ik zal wel niet in Guantanamo worden gestopt.
Ziet u uzelf als een radicaal?
Ik denk dat ik een zachte, kleine, niet-gewelddadige quaker-pacifist ben. Maar sommigen vinden mij wellicht een gevaarlijke radicale maniak. Gelukkig zijn er ook anderen aan de linkerzijde die mij een rechtse suffe bureaucraat vinden.
Voelt u zich dan wel op uw gemak op zo'n Brussels Tribunal?
O jawel hoor. Ik ben het lang niet eens met alles wat ze zeggen. Maar het zijn goede mensen die nadenken en die inzitten met de wereld. Ze zouden veel meer aanzien moeten hebben. De wereld heeft nood aan een grote civiele maatschappij die regeringen en politieke leiders kan terecht wijzen. Het Brussels Tribunal kan daar een rol in spelen. Hoe zeggen ze het ook alweer in Mumbai? Een andere wereld is mogelijk. Daar geloof ik heel sterk in. Maar het is aan jullie jongeren om er iets aan te doen. Wij hebben er een rotzooi van gemaakt.
Dank u wel daarvoor.
(lacht) Graag gedaan. Nee, serieus, stel je maar eens voor dat je vandaag een Amerikaan bent. Zij zijn verantwoordelijk voor Bush. Doordat de Ierse regering Bush zijn gang laat gaan, ben zelfs ik medeverantwoordelijk voor wat Bush doet. In een democratie zoals de onze zijn wij allemaal medestrijders. Er zijn geen burgerslachtoffers meer. Elke Israëli is verantwoordelijk voor de wreedheden die de Israëlische soldaten begaan. Daardoor zijn het legitieme doelwitten. Klink ik nu extreemlinks?
Misschien geraakt u zo toch nog in Guantanamo.
(lacht) Prachtig zicht op de zee.
(terug ernstig) Zolang we mensen als Bush en Blair hun gang laten gaan, zullen we te maken hebben met zelfmoordaanslagen. Zolang zullen wij een legitiem doelwit zijn net als dat het legitiem is om het Pentagon aan te vallen. We zullen ooit toch eens de vraag moeten stellen waarom die mensen ons aanvallen. Het probleem met Bush en zijn medewerkers is dat ze zo arrogant zijn dat het hen niet eens kan schelen dat de Arabieren hen zo haten.
The obscene haste of Bush to go to war, beside his friend Tony Blair,
is very hard to understand. In the absence of any immediate threat to the Middle East, or to the United
States, from Iraq, one has to seek another rationale. Is it the messianic fervor driving the kind of
simplistic thinking that gave us the Bush concept of the ‘axis of evil’? Or is it a determination to
enhance Israel with total disregard for the well-being and human rights of the people of Palestine?* Or is
it about oil? I believe it is primarily the latter.
Since 9/11 the relationship between Washington and Saudi Arabia has become fragile... And this comes when
Venezuelan oil is all but stopped and the future of large Mexican supplies is in doubt... The Bush
administration’s perception is that Iraq constitutes one very large [oil] reserve tank—a ‘tank’ of
some 120 billion barrels. And control of that tank has become paramount for American economic superiority.
Control also would represent leverage over Europe and Japan—an important part of U.S. ambitions for empire
in the coming years.
UN Resolution 1441, for all its drama and careful wording, amounts to little more than theatre when we know
that U.S. intelligence undoubtedly is aware of what, if any, remnants of weapons of mass destruction Iraq
possesses. After all, America is the leading arms dealer of the UN permanent five of the Security Council,
and together they formed the weapons source leading up to and during the Iran-Iraq war. U.S. impatience with
the UN inspections—despite cooperation by the Iraqi authorities—would seem to underline the charade.
Resolution 1441 was designed to provide UN cover and respectability for a war that Bush wants so badly. This
cover now seems more and more remote as most other permanent members of the Council remain unconvinced that
war is justified.
And now Bush is facing an appreciable turning of the tide with respect to American public opinion against
unilateral aggression by Washington. Despite the jingoism of the last 18 months, Americans are questioning
the priorities of Bush vis-a-vis both domestic and foreign affairs—and also questioning the contrast of
his diplomatic-dialogue approach to North Korea, with nuclear capacity, with his aggressive stance towards
Iraq without. Angry over the loss of major allies, concerned by the change in public opinion, rejected by UN
Security Council friends—Bush has become even more dangerous and anxious to take his country to war. Is it
patriotism? Or irresponsibility? That is for Americans to determine, just as it should be for Iraqis to
determine what is right for their country.
If UN sanctions were terminated—and if the lives of the people were to be restored and the economy rebuilt
and society and culture restored—the capacity to go forward with change via a multiparty democracy, as
foreseen in the constitutional change under consideration, could become viable. The United Nations has
cruelly damaged the social, economic and cultural rights of the Iraqi people under sanctions for over 12
years. We have allowed massive loss of life. We have allowed a state of war to stand ever since 1991. Rather
than initiate massive new aggression, we should reach out to the people of Iraq and offer our assistance. We
should fully recognize the sovereignty of the country and the unique qualities of its ancient people. We
should focus on stopping the war of Bush now, and starting the process of restoring the well-being of the
children, the families, the people of Iraq. Iraq is for the Iraqis—they and only they can determine what
and when is best. And they can only begin when the U.S. withdraws its forces and ends its interference; when
the UN terminates its deadly embargo; and we as individuals take responsibility for demanding that our
respective governments act within international law.
* Satya asked Halliday to clarify this comment and how Bush’s decision to go to war with Iraq is
determined by the Israel/Palestine issue. Halliday replied: “I don’t think it is directly related. I’m
talking about human rights. My concern grows out of the fact that basically no one in the Middle East—besides
Israel—feels at risk by Iraq. And no one in the Middle East or Europe, for that matter, believes that Bush’s
war against Iraq is about weapons of mass destruction. My interest is to protect the human rights of both
Israelis and Palestinians. Anyone who is looking can see the angst the people of both lands suffer over the
Occupied Territories and I think most people recognize that violence hasn’t been productive—or is the
answer.”
Denis J. Halliday is a former Assistant Secretary General of the United Nations. In August
1997, Secretary General Kofi Annan appointed Halliday to the post of UN Humanitarian Coordinator in Iraq,
where he headed the UN’s oil-for-food program. He resigned the following year in protest of the UN
sanctions. Prior to that, Halliday served in the UN for 34 years. This statement was given by Halliday at a
press conference in Baghdad on January 26, 2024, and is reprinted in full with kind permission.
Thalif Deen http://vitw.org/archives/674#more-674
UNITED NATIONS, Nov 16 (IPS) The United States, which has accused the United Nations of condoning bribery and corruption in the now defunct oil-for-food programme in Iraq, has not itself been ethical, says a former senior U.N. official who once headed the humanitarian project in Baghdad.
“Every contract, kickback and every (barrel of oil) smuggled into Turkey, Syria and Jordan, and even into Iran, was well known to and closely monitored by (overhead) U.S. satellites,” says former Assistant Secretary-General Denis Halliday, the U.N. humanitarian coordinator for Iraq in 1997-1998.
Besides, he added, Kurdish leader Massoud Barzani, who was a U.S. and UK ally, made millions of dollars from illegal shipments of oil and gas into Turkey, together with the supplier in Baghdad — (former Iraqi President Saddam Hussein’s son) Udhay Hussein.
“U.S. oil companies, which indirectly bought some 40 percent of Iraqi oil through the oil-for-food programme, paid the kickbacks (indirectly),” Halliday told IPS.
The scandal thus resides not with U.N. Secretary-General Kofi Annan or the U.N. secretariat, he added, but with the U.N. member states that created and oversaw the “deadly sanctions” against Iraq.
For several months now, the United Nations has been facing widespread charges of bribery and corruption in the oil-for-food programme it administered in Iraq from 1996 to 2024.
The sustained attacks against the world body have come both from U.S. politicians and conservative newspapers, which have also accused Annan of a “cover-up.”
“The constant campaign has hurt the United Nations,” Annan told reporters two weeks ago. “This is not something we would like. And that’s why we want to get to the bottom of it and clear it as quickly as possible.”
In an attempt to clear the air, the secretary-general hired Paul Volcker, a former chairman of the U.S. Federal Reserve System, to probe the allegations.
Volcker heads a three-member Independent Inquiry Committee, which includes Richard Goldstone and Mark Pieth, and was commissioned by the U.N. Security Council.
But a U.S. Senate sub-committee, which has set up a parallel probe, has accused Annan of blocking access both to U.N. officials and to internal audit reports.
On Monday, the sub-committee said Hussein’s government made at least 21.3 billion dollars illegally, about twice the previous estimate, through the programme. U.N. officials were accused of conniving with the Iraqi president or of ignoring the illegal activities.
Addressing the subcommittee, Charles Duelfer, the U.S. arms investigator in Iraq, singled out a former U.N. official, Benon Sevan, as a recipient of some 13 million barrels of oil from the Iraqi president. Sevan has denied the charges.
The programme was meant to ease U.N. economic sanctions against Iraq by permitting the sale of oil in return for the purchase of essential food and drugs for 26 million Iraqis who were bearing the brunt of the embargo.
“I believe the secretary-general should open the reports, files and any other information sources to the public,” says Halliday.
He added that Annan “should offer access to his staff and former staff such as (Hans) Von Sponeck (also a former U.N. humanitarian coordinator) and myself to meet with those (investigators) in Washington.”
“I say this because the bottom line of this ’scandal’ is the member states themselves … their abuse of the U.N. Charter, their use of (economic) sanctions to the point of genocide, their misuse of Iraqi oil monies (about 30 percent were diverted as compensation to Kuwait while Iraqi kids were dying from bad water and poor food), the endless bombing over the years and the final bombing prior to the illegal invasion by (U.S. President George W) Bush and (British Prime Minister Tony) Blair.”
“Those are the real scandals à that is where the criminals … as in ‘war criminals’ … lie,” Halliday added.
In a report to Congress in October, Duelfer said Hussein had established a worldwide network of companies and countries, most of them U.S. allies, which secretly helped Iraq generate about 11 billion dollars in illegal income from oil sales under the oil-for-food programme.
The report named officials or companies from Belarus, China, Lebanon, France, Indonesia, Jordan, Poland, Russia, Turkey, Syria, the United Arab Emirates and Yemen.
Merrill Cassell, a former budget director at the U.N. Children’s Fund (UNICEF) agrees with the argument that the United Nations should opt for transparency.
“The scandals of the oil-for-food programme worsen the reputation of the United Nations, especially when the media are accusing the United Nations of blocking a U.S.-led investigation,” he told IPS.
“And, for any investigation, there should be clear transparency leaving no room whatsoever of an administrative blockade.”
Phyllis Bennis of the Washington-based Institute for Policy Studies says, “in principle everything the United Nations does should be absolutely transparent”.
The world body is not the U.S. Central Intelligence Agency (CIA) nor (the British intelligence agency) MI-6 — it should not have secret files. “So yes, the documents of the oil-for-food programme should be made public,” Bennis told IPS.
However, the U.S. congressional demand is not for public access to all U.N. documents; it is for privileged, special access not available to any other government or non-governmental actors. “And that is unacceptable,” added Bennis, author of ‘Calling the Shots: How Washington Dominates Today’s U.N.’
“If the relevant U.N. documents — all of them — were made fully public and available, what we would learn is that it was the most powerful member states of the U.N. Security Council, most importantly the United States and Britain, that were primarily responsible for the kickbacks and smuggling that characterised the oil-for-food contracting process from the beginning,” she said.
The power to approve contracts for Iraq to sell its oil or purchase humanitarian supplies rested with the U.N.’s 661 committee, made up of all members of the Security Council, not with the U.N. Secretariat.
Bennis pointed out that both the United States and Britain routinely used their power on that committee to delay or cancel contracts, often for medical or pharmaceutical goods, on the rarely substantiated claim of “dual use,” meaning the products had potential military as well as civilian use.
“There is not a single report of an American or British representative putting a hold on a contract because of the widely-known (and typical of the global oil industry) practice of kickbacks,” she added.
U.S. oil firms bought Iraqi oil throughout the years of U.S.-orchestrated sanctions; there is little likelihood such sales would have continued if those U.S. petro-giants were the only ones refusing to participate in the kickback schemes, according to Bennis.
“If the reports were made public, we would also see the evidence that the large-scale sale of Iraqi oil to Turkey in particular, as well as Jordan and other countries, outside the oil-for-food programme, was public knowledge among Security Council member countries.”
It was widely understood, for example, that Turkey’s decision to allow the U.S. Air Force to use Incirlik as a base to patrol the illegal non-U.N. “no-fly zones” that U.S. and British officials established in northern and southern Iraq was based partly on Washington’s acquiescence in Iraq’s off-the-books sale of cheap oil to Turkey, she added.
In a statement released Tuesday, Volcker, whose report is expected in mid-2005, pointed out the United Nations is an international body with responsibility for the most sensitive matters of global security.
“As such, it must balance the desirability for transparency and disclosure with its responsibilities to all member states and the need to maintain confidentiality in its internal deliberations.”
“In general,” Volcker added, “the United Nations does not make such internal confidential information (or similar information from its contractors) available to a particular member state, or in response to investigations by a particular member state.”
He said the request from the Senate sub-committee and from other interested investigative bodies in the United States and elsewhere “needs to be considered in that light.”